ZAZACA OKUMA-YAZMA DERSLERi- 002

-*-
Ama Zazaca'da bazı sessiz harfler; dil ucu ve ağzın ön tarafı ile söylenir.
Erzurum ve Kars yöresi insanlarımız bu seslere pek yabancı sayılmazlar.

Bu durum için, elbette ki harf koymaya gerek yoktur. Ama sesin doğru telafuzu için, o sessizin önüne "h" harfini koymakta fayda gördük...

Bu sessizlerden "ch ve çh" yi dil ucu ile söyleriz... "kh, ph, th" yi ağzın ön tarafı ile ve yumuşatarak telafuz ederiz... Bu bir ayrıntıdır. Şimdilik fazla takılmamak gerekir. ileride bu konuda açıklama yapacağım.




Zazaca ile Türkçe' de 21 sessiz aynıdır...

Bu 21 sessizi örneklerde görelim, okuyalım.
Kelime içinde:


Harf - - - -Zazaca - - - - - Türkçe
- Bb - - - - - bıze - - - - - - keçi
- Cc - - - - - cênike- - - - -- kadın
- Çç - - - - - çêneke - - - - - Kız
- Dd - - - - - dest - - - - -- el
- Ff - - - - - fek - - - - - - ağız
- Gg - - - - - ga - - - - - - - öküz
- Ğğ - - - - - ğezale - - - - - ceylan
- Hh - - - - - Héga - - - - - -- Tarla
- Jj - - - - - jil - - - - - - - filiz
- Kk - - - - - kerge - - - - - - tavuk
- Ll - - - - - Lüye - - - - - - tilki
- Mm - - - - - merre - - - - - fare
- Nn - - - - - nun/non - - - - - ekmek
- Pp - - - - - pısınge - - - - - kedi
- Rr - - - - - ron - - - - - - yağ
- Ss - - - - - sole - - - - - - tuz
- Şş - - - - - şir - - - - - - Sarmısak/şir
- Tt - - - - - tüye - - - - - - dut
- Vv - - - - - veng - - - - - - ses
- Yy - - - - - yêne - - - - - - Cuma
- Zz - - - - - Zengen - - - - - - kazma





7 SESLi DE AYNI...

"é" sesi de "e" nin dar ve damaktan söylenmesidir.
//"Kedi" kelmesindeki "e" sesi gibi...

-Zazaca ve Türkçe'deki ortak 7 sesliyi kelime içinde görelim, okuyalım...

Harf - - - - - - Zazaca - - - - - Türkçe
-A a - - - - - - asme - - - - - - ay
-E e - - - - - - eskıze - - - - - Kuru üzüm
-I ı - - - - - -- sodır -- - - - - Sabah
-İ i - - - - - - - ita - - - - - -- bura
-O o - - - - - -- ostor - - - - -- at
-U u - - - - - - Usar - - - - - - bahar
-Ü ü - - - - - - Lüye - - - - - - tilki

Türkçe'de olduğu gibi oku!